Έρχεται μερικές φορές στη ζωή κάποιων ανθρώπων η στιγμή να μάθουν ότι πάσχουν από ψωρίαση. Γιατί οι ειδικοί αναφέρουν ότι οι ασθενείς αυτοί πρέπει να είναι έτοιμοι να διανύσουν ένα ταξίδι με πολλούς και διαφορετικούς προορισμούς;
Η ψωρίαση είναι μια χρόνια, μη μεταδοτική, φλεγμονώδης δερματοπάθεια, η οποία, παρά την σημαντική ενημέρωση του πληθυσμού τις τελευταίες δεκαετίες, έως και σήμερα μπορεί λανθασμένα να συγχέεται με την ψώρα ή ακόμη και τη λέπρα. Απασχολεί περίπου το 1,5-3% του γενικού πληθυσμού και μπορεί να πρωτοεμφανιστεί σε οποιαδήποτε ηλικία, αλλά εμφανίζεται περισσότερο συχνά σε άτομα μεταξύ των 20-30 ετών και στην ηλικιακή ομάδα 50-60. Τα δυο φύλα προσβάλλονται εξίσου και η λευκή φυλή περισσότερο από τις άλλες.
Χαρακτηρίζεται από την εμφάνιση σαφώς αφοριζόμενων ερυθηματωδών πλακών, οι οποίες καλύπτονται από αργυρόχροα λέπια με πιθανότερα σημεία εντοπισμού τους αγκώνες, τα γόνατα, το τριχωτό της κεφαλής και τα νύχια χωρίς αυτό βέβαια να σημαίνει ότι δεν μπορεί να προσβάλλει και οποιοδήποτε άλλο σημείο του σώματος. Το σημείο εμφάνισης των συμπτωμάτων της νόσου καθώς επίσης και η μορφολογία τους, διακρίνουν την ψωρίαση σε σταγονοειδή, φλυκταινώδη, ερυθροδερμική, με πιο συχνή όλων την ψωρίαση κατά πλάκας.
Οι λόγοι οι οποίοι κινητοποιούν την εμφάνιση της ψωρίασης είναι πολλοί, ωστόσο η γενετική προδιάθεση και η κληρονομικότητα φαίνεται να αποτελούν τις κυριότερες αιτίες. Οι παράγοντες που μπορεί να την επιδεινώσουν είναι το άγχος, οι τραυματισμοί του δέρματος, η χρήση ορισμένων φαρμάκων (λίθιο, ανθελονοσιακά, ιντερφερόνη κα), οι λοιμώξεις (στρεπτόκοκκος), η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ, το κάπνισμα, ορισμένοι ορμονικοί και εποχιακοί παράγοντες.
Έως πρόσφατα θεωρούνταν πως η ψωρίαση αφορά μόνο το δέρμα. Καθώς όμως αυξήθηκαν οι γνώσεις σχετικά με την παθοφυσιολογία της, τα τελευταία χρόνια αρχίζει να υπογραμμίζεται έντονα η συστηματική φύση της νόσου, στα πλαίσια της οποίας φαίνεται να εμπλέκονται αρκετά συχνά παθήσεις, όπως η ψωριασική αρθρίτιδα (σε ένα ποσοστό της τάξεως του 10-30%), το μεταβολικό σύνδρομο (υπέρταση, σακχαρώδης διαβήτης, υπερλιπιδαιμία και παχυσαρκία) και η κατάθλιψη. Επίσης η ψωρίαση, και ιδιαίτερα η βαριά μορφή της νόσου, που εμφανίζεται από νεαρή ηλικία, καθώς και η ψωρίαση που μένει χωρίς θεραπεία για μεγάλα χρονικά διαστήματα, έχει σημαντικά συσχετιστεί με αυξημένη προδιάθεση για καρδιαγγειακά νοσήματα (έμφραγμα μυοκαρδίου κ.α.). Όλα τα παραπάνω έχουν σαν φυσική συνέπεια την αρνητική επίδραση στην ποιότητα ζώης των ασθενών.
Τα άτομα με ψωρίαση συναντούν δυσκολίες από τις καθημερινές τους δραστηριότητες μέχρι τις προσωπικές και κοινωνικές τους σχέσεις, ενώ ένας επιπλέον αρνητικός αντίκτυπος μπορεί να υποβόσκει και στον τομέα της εργασίας αποτιμώμενος σε μειωμένη παραγωγικότητα, περισσότερες ημέρες άδειας με πιθανό επακόλουθο την οικειοθελή ή και βεβιασμένη απομάκρυνση από την εργασία.
Συμπερασματικά λοιπόν σκεπτόμενοι θα καταλήγαμε ότι η ψωρίαση είναι πράγματι ένα ταξίδι και με πολλούς και με διαφορετικούς προορισμούς, αφού αφενός μπορεί να οδηγήσει σε σχετικές εκδηλώσεις με το νόσημα (πχ: σε ψωριασική ονυχία, ψωρίαση του τριχωτού της κεφαλής), αλλά και αφετέρου σε συννοσηρότητες με πιο συχνές την ψωριασική αρθρίτιδα και την κατάθλιψη. Εξαιτίας αυτού, οι ασθενείς με ψωρίαση, αρχικά θα ήταν χρήσιμο να λάβουν μια σωστή ενημέρωση από τον θεράποντα ιατρό τους σχετικά με το νόσημα, τη χρονιότητα του, τις πιθανές υφέσεις και εξάρσεις, καθώς επίσης και για τις γενικότερες επιπτώσεις του βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα.
Αυτό που σαφώς θα πρέπει να γνωρίζουν οι ασθενείς με ψωρίαση είναι ότι η έγκαιρη, και πάντα σε συνεργασία με το θεράποντα δερματολόγο, εξατομικευμένη θεραπευτική αγωγή μπορεί να «φρενάρει» όχι μόνο την εξέλιξη της ψωρίασης αλλά και όλων των υπόλοιπων συνοδών νοσημάτων που προαναφέρθηκαν. Οι θεραπευτικές επιλογές είναι πολλές και διακρίνονται ανάλογα με τη βαρύτητα και την έκταση της ψωρίασης καθώς και την παρουσία ή όχι αρθρίτιδας, ξεκινώντας από την τοπική αγωγή, τη φωτοθεραπεία, την κλασική συστηματική αγωγή (ασιτρετίνη, κυκλοσπορίνη, μεθοτρεξάτη) αλλά και της νεώτερης γενιάς φάρμακα όπως είναι οι βιολογικές θεραπείες.
Οι βιολογικές θεραπείες έχουν πράγματι φέρει επανάσταση στη θεραπεία της νόσου, χορηγούνται με μορφή ένεσης υποδορίως ή ενδοφλεβίως και δίδονται επί αντένδειξης, δυσανεξίας ή αποτυχίας των κλασικών συστηματικών θεραπειών. Έχουν υψηλότατη αποτελεσματικότητα και ικανοποιητικό προφίλ ασφάλειας.
Στη χώρα μας αυτή τη στιγμή διαθέσιμα είναι τα σκευάσματα Adalimumab, Etanercept, Infliximab, Ustekinumab, Secukinumab και Apremilast. Επίσης κρίνεται σημαντική και η ανάδειξη της ανάγκης για ολιστική παρακολούθηση του ασθενούς από ειδικότητες σχετικές με το νόσημα όπως πχ: από ρευματολόγους (για τη ψωριασική αρθρίτιδα), από ψυχολόγους ή και ψυχιάτρους, παθολόγους κ.α.
Στο σημείο αυτό θα πρέπει να τονιστεί πως πλέον η θεραπευτική φαρέτρα για τη θεραπεία της νόσου είναι πολύ πλούσια και οι θεράποντες ιατροί έχουν πολλές εναλλακτικές. Η εξατομικευμένη αγωγή, προσαρμοσμένη στις ανάγκες του κάθε ασθενούς, μπορεί να προσφέρει ένα σημαντικό και άριστο μακροχρόνιο αποτέλεσμα με απώτερο σκοπό την βελτίωση της ποιότητας ζωής του ασθενούς σε όλα τα επίπεδα.
